Begrippenlijst

In het geval van de WHOA wordt de reorganisatiewaarde verdeeld met inachtneming van de wettelijke rangorde. Deze rangorde wordt bepaald aan de hand van de gevestigde zekerheidsrechten. Hoger geplaatste schuldeisers (dus schuldeisers met voorang) krijgen hun geld eerst en pas daarna zullen de vorderingen van de volgende rang schuldeisers worden voldaan. Bij de WHOA staat een afwijking van de wettelijke rangorde een homologatie in de weg, dit wordt ook wel de absolute priority rule genoemd.

In het geval van faillissement worden schuldeisers naar rangorde uitbetaald. En die rangorde weer afhankelijk van het soort vordering. Er is onderscheid tussen boedelvorderingen, preferente vorderingen, concurrente vorderingen en achtergestelde vorderingen. Een achtergestelde schuldeiser wordt in faillissement achtergesteld in zijn positie als schuldeiser en wordt dus pas betaald nadat de concurrente schuldeisers zijn voldaan. Achtergestelde leningen hebben wel voorrang op aandeelhouders, vennotten of inbrengers. Door deze voorwaarden loopt de achtergestelde schuldeiser een groter risico dat zijn verstrekte lening niet wordt terugbetaald.

Een schuldenaar mag een bepaalde schuldeiser niet vrijwillig voortrekken ten koste van een ander. Als dit wel gebeurt, wordt dit Paulianeus handelen genoemd. Actie Pauliana is de bevoegdheid om rechtshandelingen van de schuldenaar te vernietigen die schuldeisers benadelen.

Een afkoelingsperiode is een periode van ten hoogste 4 maanden (met de mogelijkheid van verlenging met maximaal 4 maanden) waarin schuldeisers hun rechten op goederen die tot het vermogen van schuldenaar behoren of die zich in de macht van de schuldenaar bevinden, niet uitoefenen. Het gaat dan meestal om pand- en hypotheekhouders, leveranciers met een eigendomsvoorbehoud, de verhuurder van het bedrijfspand en de belastingdienst. Ook kunnen tijdens de afkoelingsperiode beslagen opgeheven worden en verzoeken tot faillietverklaring of surseance van betaling worden geschorst.

‍

De schuldenaar kan tijdens de afkoelingsperiode de goederen gewoon gebruiken, verbruiken of vervreemden zolang dat nodig is in het kader van de normale voortzetting van zijn onderneming.

Een akkoord kan om verschillende redenen door de rechtbank worden afgewezen, deze redenen worden ookwel afwijzingsgronden genoemd. Stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders kunnen tot aan de dag van de zitting een schriftelijk verzoek indienen tot afwijzing van het homologatieverzoek. Dit verzoek kunnen zij basseren op algemene en aanvullende afwijzigingsgronden.

• Algemene afwijzingsgronden zijn bedoeld om een zuivere besluitvorming te waarborgen.
• Aanvullende afwijzingsgronden zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat het akkoord een redelijk herstructureringsplan omvat.

‍

Belangenvermenging (ookwel belangenverstrengeling genoemd) is een situatie waarbij een persoon met meerdere functies verschillende, soms tegengestelde, belangen moet behartigen.

Een beschikking is een uitspraak van de rechter die gegeven wordt in verzoekschriftprocedures.

Onder specifieke voorwaarden kan een schuldeiser beslag laten leggen op goederen van zijn schuldenaar. Deze goederen kunnen verkocht worden zodat de vordering van de schuldenaar voldaan is. Beslagen kunnen in de afkoelingsperiode tijdelijk worden opgeheven waardoor de ondernemer het eigendom over deze goederen weer terug heeft.

Bij een besloten procedure wordt niet publiek bekend gemaakt dat een akkoord wordt voorbereid. De behandeling van alle verzoeken aan de rechtbank worden achter de gesloten deuren van de raadkamer behandeld. Op deze manier wordt het akkoord buiten de publiciteit gehouden en kan het akkoord mede daardoor in relatieve rust tot stand komen. Daarnaast wordt de besloten procedure beheerst door het Nederlands internationaal privaatrect. Dit heeft gevolgen voor de rechtmacht en de internationele erkenning van het WHOA-akkoord. Meer informatie over de besloten akkoordprocedure vindt u hier.

Een borgsteller is een derde wie, naast de schuldenaar, ook aangesproken kan worden op betaling van de vordering. Deze borgsteller valt niet onder de WHOA.

De cash-optie geeft schuldeisers die 'in the money' zijn de mogelijkheid om in plaats van medewerking aan het WHOA-akkoord het bedrag te ontvangen dat zij naar verwachting in faillissement hadden gekregen.

Cashflow is de Engelse term voor kasstroom. Met deze term wordt gebruikt om aan te geven hoeveel geld er binnenkomt en ook weer uitgaat. De netto kasstroom is het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven gedurende een bepaalde periode of voor een bepaald project. Als de uitgaven groter zijn dan de ontvangsten, wordt van een negatieve kasstroom gesproken. Zijn de ontvangsten groter dan de uitgaven, dan is er een positieve kasstroom.

Onder centrum van de voornaamste belangen (COMI) wordt de plaats waar het hoofdkantoor of de statutaire zetel van de schuldenaar is gevestigd verstaan.

Concurrente schuldeisers zijn de ‘gewone’ schuldeisers die bij faillissement pas worden uitbetaald na voldoening van de schulden aan de separatisten (hypotheek- en pandhouders) en preferente schuldeisers (fiscus, UWV). Concurrente schuldeisers hebben geen voorrangspositie of zekerheden.

Contractvrijheid is de vrijheid van partijen om inhoud, werking en vorm van een overeenkomst te bepalen.

Een debt-for-equity swap is het omzetten van vreemd vermogen in eigen vermogen. Met een debt-for-equity swap kunnen de schuldeisers (een deel van) de aandelen van de onderneming in handen krijgen, waardoor zij kunnen profiteren van een eventuele waardestijging na de redding. Het leidt echter ook tot verwatering van zittende aandeelhouders, die om deze reden wellicht niet meewerken aan een aandelenuitgifte.

De schuldenaar behoudt de bevoegdheid om te beschikken over het werkkapitaal van de onderneming ten behoeve van de normale bedrijfsuitoefening. Dit is het belang van de crediteuren en de onderneming omdat dit een ongestoorde bedrijfsvoortzetting bevordert.

Het WHOA-akkoord wordt ookwel een dwangakkoord genoemd omdat tegenstemmende schuldeisers bij homologatie van het akkoord alsnog gedwongen worden om mee te werken aan het akkoord.

Schuldeisers met eigendomsvoorbehoud behouden het eigendom over de goederen totdat de vordering volledig is betaald. Indien de schuldenaar niet betaald, kunnen de geleverde goederen door de schuldeiser worden teruggevorderd.

De Europese Insolventieverordening geeft regels omtrent de bevoegdheid, toepasselijk recht, erkenning en ten uitvoer legging van grensoverschrijdende insolventieprocedures binnen de EU.

Indien een schuldenaar niet betaalt en daarvoor geen goede reden heeft, kan de rechter een veroordeeld vonnis uitspreken. Vervolgens kan dit vonnis door een deurwaarder worden uitgevoerd. Dit houdt in dat er beslag wordt gelegd op de eigendommen van de schuldenaar, zoals op goederen, aandelen, de bankrekening of de woning. Na het leggen van beslag kunnen de eigendommen worden verkocht, waardoor de schuldeisers alsnog wordt betaald.

Een executoriale titel geeft een deurwaarder de bevoegdheid om een recht af te dwingen. Denk bijvoorbeeld aan het in beslag nemen van goederen of de verkoop van een huis.

Exploitatie is het beheren van een onderneming met de bedoeling er winst mee te maken.

In het geval van faillissement wordt een curator (meestal een advocaat) door de rechtbank aangewezen. De curator neemt na faillissement de bedrijfsvoering en bevoegdheden van het bedrijf over aangezien de ondernemer geen beslissingen meer mag nemen. De curator moet er voor zorgen dat het faillissement goed verloopt. En zorgt ervoor dat het vermogen van de onderneming wordt omgezet naar geld, zodat schuldeisers zoveel mogelijk krijgen waar ze recht op hebben.

Een gezekerde schuld houdt in dat er zekerheden zijn gevestigd op de lening om de betaling van de schuld te verzekeren. De kans op betaling wordt door middel van het vestigen van zekerheden vergroot. Voorbeelden hiervan zijn eigendomsvoorbehoud, pandrecht, hypotheekrecht, borgstelling, bankgarantie of hoofdelijke aansprakelijkheid.

Going concern is een Engelse term voor een onderneming waarvoor geen plannen bestaan om de nabije toekomst te failleren of waarvoor faillissement dreigt. Met nabije toekomst wordt een periode van tenminste 12 maanden bedoeld. Met andere woorden: bij going concern wordt ervan uitgegaan dat de onderneming blijft bestaan en winstgevend blijft.

Goodwill ontstaat in de meeste gevallen bij een overname en wordt beschouwd als de meerwaarde van de onderneming ten opzichte van het eigen vermogen. De goodwill vertegenwoordigt de toekomstige inkomsten van een onderneming die nog niet zijn gewaardeerd op de balans, maar die al wel bestaan in de vorm van kennis, klanten, merken, personeel etc.

Een griffie is een ondersteunde dienst binnen de rechtbank die alle communicatie en administratie in rechtszaken verzorgt.

Griffierechten zijn de kosten die aan de rechtbank betaald moeten worden voor het in behandeling nemen van een rechtszaak.

Een herstelplan is een plan van aanpak gericht op het financiële herstel van de onderneming, waarin maatregelen worden beschreven om de onderneming weer financieel gezond te maken.

Een herstructurering vindt meestal plaats wanneer een onderneming in zwaar weer zit en het voortbestaan in gevaar is. Het doel van een herstructurering is om de onderneming in aangepaste vorm voort te laten bestaan. Bij een herstructurering van een onderneming wordt de structuur, operatie of de belans van een onderneming aangepast, met name als het gaat om het vreemd vermogen (de schuldenpositie). Hierbij worden nieuwe afspraken gemaakt met schuldeisers over de looptijd van een lening of kwijtschelding van bepaalde schulden. Een herstructurering gaat vaak samen met reorganisaties, saneringen, verkoop van activa en kostenbesparingen.

Een herstructureringsdeskundige is een onafhankelijke en onpartijdige expert die samen met de schuldenaar een akkoord voorbereidt en de schuldenaar begeleidt tijdens het WHOA-traject. De rol van de herstructureringsdeskundige is om een akkoord voor te bereiden, aan te bieden aan (een deel van) de crediteuren en aandeelhouders en vervolgens voor te leggen aan de rechter. Meer informatie over de herstructureringsdeskundige vindt u hier.

Homologatie is goedkeuring van een akkoord door de rechter. Als een akkoord is aangenomen moet de rechtbank het akkoord bekrachtigen. Hierna is het akkoord verbindend voor alle stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders. Ook schuldeisers en/of aandeelhouders die tegen het akkoord hebben gestemd, zijn aan het akkoord gebonden.

Een hoofdelijk medeschuldenaar is iemand die net als de borgsteller aangesproken kan worden voor een vordering. Anders dan bij de borgsteller erkent de hoofdelijke medeschuldenaar onderliggende vordering ook als zijn eigen vordering en niet enkel de vordering van een ander waar hij ook voor aangesproken kan worden.

Een schuldeiser is ‘in the money’ als hij in het geval van een faillissement een vergoeding in geld tegemoet zou kunnen zien.

Het insolventiecriterium betekent dat de schuldenaar zich in een toestand bevindt waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat de schuldenaar niet zal kunnen voortgaan met het betalen van haar schulden. Met andere woorden, de onderneming dreigt zonder financiële herstructurering failliet te gaan.

Ieder land heeft zijn eigen rechtsregels die ervoor zorgen dat inwoners van een land weten welke rechtsgevolgen voor hen gelden in bepaalde situatie. In Nederland geld uiteraard het Nederlandse recht. Wanneer er sprake is van een buitenland aspect binnen een rechtsverhouding, kan het zo zijn dat het Nederlands recht niet van toepassing is. In dat geval kan het internationaal privaatrecht een rol spelen. Dit is van toepassing wanneer er meerdere landen bij een juridische situatie betrokken zijn. De volgende drie onderwerpen spelen een belangrijke rol binnen het internationaal privaatrecht:

1. Toepasselijk recht
2. Bevoegheid van de rechter
3. Erkenning en tenuitvoerlegging van uitspraken

Kapitaalvernietiging ontstaat door geen gebruik meer te maken van een investering, waardoor de investering waardeloos wordt.

De stemming over een akkoord vindt plaats in verschillende klassen. Deze klassen worden ingedeeld op basis van de rechten die de schuldeisers hebben. Denk aan schuldeisers met een verschillende rangorde, zoals de Belastingdienst en pand- of hypotheekhouders.

Een kort geding is een procedure om in een spoedeisende zaak snel een beslissing van de rechtbank te krijgen.

Het Landelijk Procesreglement geeft regels van veelal praktische invulling over de wijze van proceduren voor de rechter.

De liquiditeitsprognose (ook wel cashflowbegroting genoemd) is een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven van een onderneming voor een bepaalde periode. Een liquiditeitsprognose geeft inzicht in de financiële situatie zoals de mogelijkheid om te kunnen investeren en of het in staat is om aan de verplichtingen te voldoen.

De liquidatiewaarde is de verwachte opbrengst van een onderneming indien deze verkocht wordt. Bij de liquidatiewaarde wordt eventuele goodwill niet meegerekend.

Liquiditeit is de mate waarin een onderneming op korte termijn aan al haar lopende betalingsverplichtingen kan voldoen, zoals openstaande rekeningen, belastingen en rente over kortlopende leningen. Met andere woorden: de mate van liquiditeit geeft inzicht of de onderneming over voldoende liquide middelen (geld) beschikt om al haar kortlopende schulden te betalen.

Een levensvatbaar bedrijf is een bedrijf dat met zijn bedrijfsvoering voor langere tijd winstgevend (rendabel) is en aan zijn financiële en organisatorische verplichtingen kan voldoen.

Een machtiging is een schriftelijke verklaring, waarbij iemand een ander de bevoegheid geeft om namens diegene een feitelijke handeling uit te voeren.

Er is sprake van een MKB-onderneming als de onderneming of een groep waarvan deze deel uitmaakt minder dan 250 werknemers in dienst heeft en de jaaromzet niet hoger is dan €50 miljoen of het balanstotaal niet hoger is dan €43 miljoen.

Misbruik van bevoegdheid houdt in dat een recht wordt gebruikt voor een ander doel dan waarvoor dit is bedoeld, of simpelweg om een ander te schaden.

De tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) is een loonkostensubsidie om werkgevers die door de coronacrisis te maken hebben met omzetverlies tegemoet te komen. Met de NOW kunnen werkgevers hun werknemers met een vast en met een flexibel contract doorbetalen en in dienst houden.

De observator is onafhankelijk en houdt toezicht op de totstandkoming van het akkoord. Zijn primaire rol is het bewaken van de belangen van gezamenlijke schuldeisers. De observator beoordeelt het voorliggende akkoord. Als de observator concludeert dat een akkoord niet tot stand gebracht kan worden of dat de belangen van de gezamenlijke schuldeisers worden geschaad, informeert hij de rechtbank hierover. De observator wordt daarmee ookwel de 'fly on the wall' genoemd. Klik hier voor meer informatie over de observator.

Een onderhands akkoord is een overeenkomst tussen de schuldenaar en haar schuldeisers over de voorwaarden waaronder (een deel van) de bestaande schulden zullen worden voldaan en/of zullen worden kwijtgescholden.

In het geval van een openbare procedure wordt de akkoordprocedure voor derden gepubliceerd in het Insolventieregister, de Staatscourant en in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Daarnaast worden de verzoeken aan de rechtbank in het openbaar behandeld. Daarnaast is op de openbare akkoordprocedure de Europese Insolventievordering van toepassing. Door de Europese Insolventieverordening kunnen internationale herstructureringen bij een openbare procedure makkelijk, effectief en redelijk snel plaatsvinden. Klik hier voor meer informatie over de openbare akkoordprocedure.

Een schuldeiser kan als zekerheid voor een vordering pandrecht vestigen op roerende goederen. Als de schuld niet wordt terugbetaald kan de pandhouder overgaan tot verkoop van het verpande goed.

Preferente schuldeisers zijn schuldeisers die preferente vorderingen hebben. Dit betekent dat deze vordering in geval van een faillissement voorrang heeft op concurrente vorderingen. Onder preferente schuldeisers vallen het UWV en de Belastingdienst.

Als een schuldenaar weet dat een faillissement niet meer te voorkomen is, moeten alle schuldeisers gelijk worden behandeld. De curator kan transacties die daarmee in strijd zijn vernietigen. Deze benadelende transacties worden paulianeuze transacties genoemd.

Rechters in Nederland zijn niet bevoegd om over ieder juridisch geschil te oordelen. Een van de wettelijke vereisten is dat een rechter rechtsmacht moet hebben. Rechtsmacht betekent dus de bevoegdheid van de rechter om over een bepaalde zaak te oordelen.

Retentierecht is het recht van een schuldeiser om een roerend goed die hij onder zich heeft niet af te geven aan de schuldenaar zolang hij niet betaald.

De reorganisatiewaarde is de waarde die bij totstandkoming van het akkoord beschikbaar is voor verdeling onder alle bestaande aandeelhouders en toegelaten vermogenverschaffers.

Na de stemming moet een verslag opstellen waarin de uitslag van de stemming wordt vermeld. Dit verslag moet gedeeld worden met de schuldeisers en aandeelhouders. Het stemverslag meldt o.a. wie hebben gestemd, welk geldbedrag de schuldeisers tegoed hebben en wat de stemuitslag is.

Met een startverklaring vangt het WHOA-traject aan. De onderneming kan daarna om diverse voorzieningen, zoals de afkoelingsperiode, verzoeken. Een startverklaring wordt door de rechtbank in beginsel geaccepteerd indien de onderneming 'in een toestand verkeert waarin redelijkerwijs te verwachten is dat zij haar schulden niet meer kan voldoen' oftewel het (pre-)insolventiecriterium.

Het TOA krediet is een steunmaatregel die voor het ondernemers in financiële problemen makkelijker moet maken om een WHOA-traject te kunnen organiseren. Dit krediet houdt een achtergestelde lening in van maximaal €75.000,-. Meer informatie over het TOA krediet vindt u hier.

De Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) is een subsidie die bedrijven en zelfstandigen met minimaal 30% omzetverlies helpt bij het betalen van een deel van hun vaste lasten.

Het verzoekschrift is een schriftelijk stuk waarmee de rechter wordt gevraagd om een beslissing te nemen. Het officiele verzoekschrift moet door een advocaat bij de rechtbank worden ingediend en vermeld de gronden van het op de wet gebaseerde verzoek.

In de Wet griffierechten burgelijke zaken (Wgbz) staat vastgelegd wanneer griffierechten betaald moeten worden en wat de kosten hiervan bedragen.

‍

Een recht dat er op is gericht om de voldoening van een schuld te verzekeren. Zekerheidsrechten worden gevestigd op een goed; het gaat dan om een hypotheekrecht of pandrecht.